Bệnh gan nhiễm mỡ là một hiện tượng tích tụ quá nhiều chất béo ở mô gan dẫn đến viêm. Gan nhiễm mỡ nếu ở giai đoạn đầu thì không nguy hại. Tuy nhiên triệu trứng viêm gan nếu kéo dài sẽ dẫn tới xơ gan và làm giảm chức năng của gan.
Nguyên nhân gây nên bệnh gan nhiễm mỡ
- Béo phì: Người béo phí thường có tỷ lệ bị gan nhiễm mỡ cao gấp nhiều lần so với người bình thường. Người béo phì thường xuyên cung cấp lượng chất béo vượt ngưỡng cơ thể hấp thu. Do vậy gây ra hiện tượng tích tụ mỡ trong gan.
- Uống đồ uống có cồn: Một trong những nguyên nhân phổ biến của các bệnh về gan nói chung đấy là uống quá nhiều rượu bia. Rượu bia nhiều khiến gan không thể thải độc kịp thời. Dẫn đến tổn thương các chức năng gan. Trong đó có chức năng chuyển hóa mỡ dẫn đến tích tụ nhiều mỡ trong gan.
- Tiểu đường: Bệnh tiểu đường là rối loạn chuyển hoá đường gluco. Đường huyết cao sẽ tạo thành một lớp bao phủ gan. Khiến gan mất đi chức năng chuyển hoá cholesterol dẫn đến tích tụ nhiều cholesterol. Đấy là nguyên nhân gây ra gan nhiễm mỡ.
- Mỡ máu cao: Lipid trong máu khi đi qua gan quá nhiều dẫn đến hàm lượng cholesterol trong máu cao. Nếu vượt quá khả năng chuyển hoá của gan thì sẽ làm mỡ trong máu tồn đọng trong gan sinh ra bệnh này.
- Giảm cân quá nhanh: Giảm cân quá nhanh khiến cơ thể không còn tổng hợp được apolipoprotein. Điều này làm triglyceride tích tụ lại trong gan. Lâu ngày sẽ gây nên gan nhiễm mỡ.
- Tác dụng phụ của một số thuốc: Một số thuốc điều trị mỡ máu, lao phổi có thể có tác dụng phụ gây tổn thương chức năng gan. Làm cho gan không còn chuyển hóa được mỡ.
Các đối tượng dễ bị bệnh gan nhiễm mỡ
Gan nhiễm mỡ là bệnh khá phổ biến hiện nay, ai cũng có thể mắc. Trong đó đặc biệt là những người uống nhiều rượu bia, thuốc lá, béo phì, đái tháo đường, suy giáp, suy tuyến yên, hội chứng buồng trứng đa nang…
Các biểu hiện của bệnh gan nhiễm mỡ qua từng giai đoạn.
Gan nhiễm mỡ độ 1
Giai đoạn nhẹ nhất, ít nguy hiểm, không có bất kỳ biểu hiện gì. Vậy nên rất khó phát hiện ra bệnh. Lượng mỡ có trong gan chiến khoảng 5 đến 10% tổng trọng lượng của gan. Nên nếu đi khám định kỳ và phát hiện sớm, điều trị kịp thời thì nhanh chữa khỏi.
Gan nhiễm mỡ độ 2
Là giai đoạn đã tích tụ, nuôi bệnh trong người. Lượng mỡ có trong gan chiếm 10 đến 20% tổng trọng lượng của gan. Do vậy đã xuất hiện những biểu hiện như chán ăn, khó tiêu, đầy bụng, buồn nôn, mệt mỏi… Những biểu hiện này rất phổ thông do vậy bệnh nhân thường chủ quan, không đi khám sức khoẻ. Dẫn đến bệnh có cơ hội phát triển ngày càng nặng thêm. Nhanh chóng chuyển biến sang giai đoạn 3 tồi tệ hơn.
Gan nhiễm mỡ độ 3
Là giai đoạn tiến triển cuối cùng của bệnh. Lượng mỡ trong gan chiếm từ 20 đến 30% tổng trọng lượng. Người bệnh sẽ có các biểu hiện như: Đau tức hạ sườn bên phải. Vàng da, vàng mắt, u mạch nổi lên trên da, chán ăn, mệt mỏi, và sút cân nhanh chóng. Ngoài ra người bệnh còn bị rối loạn nội tiết tố. Một số ít bệnh nhân nam giới thì phát triển tuyến vú, cương dương. Nữ giới thì tắc rong kinh hoặc rối loạn kinh nguyệt.
Bệnh ở giai đoạn này không thể chữa trị khỏi hẳn được nữa. Chấp nhận sống chung với bệnh. Chỉ có thể điều trị giảm nhẹ và phòng tránh biến chứng dẫn đến viêm gan mạn tính, xơ gan, ung thư gan.
Hậu quả của bệnh gan nhiễm mỡ
-
Viêm gan nhiễm mỡ
Khi mỡ bao phủ các tế bào gan nhiều sẽ làm cho chức năng gan suy giảm. Hạn chế vai trò chống độc của gan. Tạo điều kiện thuận lợi cho các độc tố, vi rút, vi khuẩn, kí sinh trùng từ ruột và bên ngoài xâm nhập gây bệnh viêm gan.
Viêm gan nhiễm mỡ sẽ làm gan nhanh chóng suy kiệt. Từ đó sẽ làm ảnh hưởng rất lớn tới sức khoẻ. Làm tăng tỉ lệ tử vong cho người bệnh. Vậy nên, bệnh này cần được tầm soát sớm, thì mới có thể ngăn ngừa biến chứng nguy hại này.
-
Xơ gan
Gan nhiễm mỡ làm cho các tế bào gan phải hoạt động quá mức tạo ra các sợi xơ. Những chất xơ này tích tụ ngày càng nhiều sẽ gây tổn thương, hoại tử các tế bào gan. Nó làm biến đổi cấu trúc gan. Hình thành các mô sẹo khiến cho gan bị chai cứng. Ít có khả năng phục hồi dẫn tới xơ gan.
-
Ung thư gan
Khi gan nhiễm mỡ từ từ tiến triển và tác hại lớn nhất của nó chính là ung thư gan. Ung thư gan hình thành trên sự phát triển của bệnh lý xơ gan do thoái hoá mỡ.
Biện pháp chẩn đoán bệnh
- Xét nghiệm máu: Kiểm tra chỉ sốTriglycerid, Cholesterol. Định lượng men gan AST, ALT, GGT xem nó có tăng hay không. Nếu đang nghi ngờ bệnh sẽ tiến triển sang xơ gan, bạn cần xét nghiệm thêm Bilirubin, Albumin, đông máu cơ bản, protein máu.
- Xét nghiệm Virus viêm gan: Kiểm tra Virut viêm gan A, B, C để có thể ngăn ngừa viêm gan virut kết hợp.
- Siêu âm ổ bụng: Là một cách kiểm tra nhanh chóng, đơn giản, không xâm lấn để chẩn đoán các bệnh về gan. Nếu nghi ngờ bị xơ gan thì có thể siêu âm đo độ đàn hồi gan.
Điều trị bệnh gan nhiễm mỡ
- Giảm cân: Bắt buộc phải giảm cân với những người bệnh béo phì đang bị bệnh về gan. Cách giảm cân an toàn khoa học sẽ giúp giảm tổn thương gan, cải thiện đề kháng Insulin. Tránh các cách giảm cân cấp tốc, phản khoa học. Bởi nó sẽ làm cho bệnh gan nhiễm mỡ trầm trọng hơn.
- Bổ sung vitamin E: Người bị gan nhiễm mỡ và không bị đái tháo đường có thể sử dụng Vitamin E để cải thiện tình trạng viêm. Tuy nhiên vitamin E không phải là thuốc điều trị cho những bệnh nhân nam có tiền sử hoặc gia đình đã bị ung thư tiền liệt tuyến.
- Kiểm soát rối loạn lipid máu: Các statin không chuyển hoá kéo dài qua gan sẽ kiểm soát rối loạn lipid máu, giúp giảm gan nhiễm mỡ.
- Tiêm phòng: Hãy tiêm phòng viêm gan A, B, C đầy đủ. Điều đó sẽ giúp bạn phòng tránh được các virut gây tổn thương gan.
Bệnh gan nhiễm mỡ mức độ nhẹ có thể chữa khỏi bằng những bài thuốc Nam trị gan nhiễm mỡ. Tuy vậy, việc chữa trị bệnh này cần được tiến hành sớm để giảm biến chứng và đem lại hiệu quả tốt nhất. Chính vì điều đó, những đối tượng có nguy cơ cao được khuyến cáo: Nên đi khám chức năng gan định kỳ 6 tháng – 1 năm/ lần để sớm phát hiện bất thường còn chữa trị. Khi bệnh nặng, cần thiết phải có sự can thiệp bằng thuốc Tây và các phương pháp y khoa cao hơn.
Gan nhiễm mỡ kiêng ăn gì?
- Hạn chế chất béo từ mỡ động vật: Mỡ động vật có nhiều axit béo no (bão hoà) và có khả năng tái tạo cholesterol. Nếu sử dụng nhiều mỡ động vật sẽ khiến gan không bài tiết được mỡ. Dần dần dẫn đến tình trạng gan nhiễm mỡ
- Thực phẩm giàu cholesterol như: Trứng lộn, nội tạng động vật, đồ chiên rán, đồ ăn nhanh, đồ hộp chế biến sẵn cũng chứa lượng cholesterol rất cao.
- Không ăn nhiều thịt đỏ: Thịt bò, thịt dê có nhiều protein, chuyển hoá tại gan. Gan không chuyển hoá kịp sẽ làm tăng lượng mỡ tồn đọng. Khiến bệnh càng trở nên trầm trọng hơn.
- Hoa quả chứa hàm lượng fructose cao: Việc tránh ăn các loại quả chứa nhiều fructose như: Quả vải, nho khô, việt quất ngọt, chà là, quả lựu…Sẽ giúp giảm gánh nặng cho gan, phòng ngừa bệnh gan nhiễm mỡ.
- Gia vị cay nóng: ớt, hồ tiêu, gừng, riềng, tỏi, cà phê là những gia vị cay nóng là thực phẩm gây nóng trong, không tốt cho gan.
- Chất kích thích như rượu, bia, đồ uống chứa cồn, thuốc lá. Đây là nguyên nhân chủ yếu gây ra bệnh về gan. Chúng làm cho gan quá tải, không đào thải kịp độc tố. Phá hủy gan và làm suy giảm chức năng. Không những làm tổn thương các mô gan mà nó còn dẫn đến xơ gan, đột biến tế bào và là nguyên nhân chính gây ung thư gan.
Gan nhiễm mỡ nên ăn gì?
- Ăn nhiều rau củ quả: Rau củ quả chứa nhiều chất chống oxy hoá, giàu chất xơ có thể giúp ngăn ngừa sự tích tụ mỡ trong gan, hạ cholesterol trong máu và tế bào gan
- Dầu thực vật: Thay vì dùng mỡ động vật để chiên xào hãy dùng ngay dầu thực vật trong hôm nay. Chất béo không bão hoà có trong dầu thực vật giúp làm giảm cholesterol, bớt nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ và kiểm soát được lượng đường trong máu.
- Đạm từ trứng, sữa, thịt, cá, các loại đậu đỗ… Cơ thể người cần có mỡ để chuyển hoá các chất trong cơ thể. Vì vậy không nên kiêng tuyệt đối dầu mỡ. Người bệnh nên chuyển sang ăn những loại dễ hấp thu như mỡ trong cá…
- Cá tươi: Là thực phẩm ít chất béo, giàu omega 3, có thể giảm nồng độ cholesterol, bớt nguy cơ bệnh gan và giảm nguy cơ ung thư.
- Trà thảo mộc thiên nhiên: Atiso, trà xanh, lá sen, trà cà gai leo… đều có tác dụng giảm lượng mỡ trong gan, thanh nhiệt mát gan và giúp điều hoà cơ thể.